Jak się pewnie domyślasz, mam na myśli odprawę pieniężną z ustawy o zwolnieniach grupowych. Pracodawca podlegający ustawie ma obowiązek wypłacić ją również w przypadku zwolnień indywidualnych, jeżeli wyłączną przyczyną rozwiązania umowy o pracę jest przyczyna niedotycząca pracownika.
Czy pracownik kiedykolwiek może być zobowiązany do zwrotu odprawy pieniężnej?
Tak. Dziwisz się? 🙂
Zaraz napiszę dlaczego i kiedy.
Jednak najpierw przypomnę, że najczęściej podawanymi przyczynami niedotyczącymi pracownika są likwidacja jego stanowiska pracy bądź reorganizacja/restrukturyzacja zakładu pracy. Pracownik oczywiście może kwestionować przed sądem rozwiązanie umowy o pracę z tych powodów. Zazwyczaj pracownik argumentuje, że podana przyczyna jest nieprawdziwa i pozorna, że tak naprawdę chodziło o pozbycie się go z niemerytorycznych powodów, bo na przykład podpadł komuś swoją krytyczną uwagą o firmie albo wiekiem nie pasował do nowej kadry. Taki pracownik zazwyczaj czuje się bardzo pokrzywdzony, zwłaszcza jeżeli jego staż pracy wynosi kilka dobrych lat. W procesie sądowym widzi on możliwość dojścia do sprawiedliwości.
Jednak czasami emocje trzeba odłożyć na bok i dobrze policzyć.
Jako pracownik powinieneś mieć świadomość, że jeżeli wygrasz sprawę sądową, a sąd przyzna Ci rację, że podana przez pracodawcę przyczyna np. w postaci likwidacji stanowiska pracy jest nieprawdziwa, że chodziło tak naprawdę o inny powód Ciebie dotyczący, to właśnie wówczas powstanie obowiązek zwrotu odprawy pieniężnej, jeżeli została już wypłacona (jeżeli nie, pracodawca nie będzie miał obowiązku jej płacić). Jeżeli w odwołaniu do sądu pracy dochodzisz odszkodowania, w niektórych przypadkach może być tak, że wygrane odszkodowanie pokryje się z odprawą, którą trzeba zwrócić, a więc ekonomicznie wyjdziesz na zero. Zastanów się, czy w takim przypadku warto prowadzić spór sądowy, zwłaszcza jeżeli pracodawca wypłacił odprawę, a więc masz pieniądze w ręku. No chyba że chodzi Ci wyłącznie o zasadę, a pieniądze nie mają znaczenia.
Jako pracodawca możesz wykorzystać argument o zwrocie odprawy pieniężnej w sporze z pracownikiem. Wprawdzie nie jest to argument bezpośrednio zmierzający do wykazania, że rozwiązanie umowy o pracę było uzasadnione, ale pracownik często nie wie o obowiązku zwrotu odprawy. Gdy się o tym dowie i zrobi rachunek zysków i strat, często decyduje się na cofnięcie powództwa, ponieważ ekonomicznie mu się ono nie opłaca. Dla wzmocnienia efektu możesz nawet wnieść (odrębny) pozew wzajemny o zwrot odprawy na wypadek, gdyby sąd uznał, że jednak rozwiązanie umowy o pracę było niesłuszne.
Na koniec dodam tylko, że obowiązek zwrotu odprawy pieniężnej nie powstaje wówczas, gdy rozwiązanie umowy o pracę było niezgodne z przepisami prawa z powodów formalnych, a więc np. nie zachowano formy pisemnej.
W następnym poście napiszę, jakie sytuacje są najbardziej i najmniej korzystne dla pracowników i pracodawców z punktu widzenia zwrot odprawy pieniężnej.
{ 31 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
Witam
wczytując się w Pani argumentację doszłam do wniosku, że cofnięcie powództwa było najlepszym rozwiązaniem gdyż pracodawca w wypowiedzeniu stwierdził że wypłaci mi odprawę równą trzymiesięcznemu wynagrodzeniu mimo, że ustawowe minimum to dwumiesięczna odprawa. Zatem kwoty odprawy i ewentualnego odszkodowania zrównały się. Jednak Pracodawca w świadectwie pracy stwierdził, że jednak wypłaci dwumiesięczną odprawę i tym samym pozbawił mnie jednomiesięcznego wynagrodzenia które dalej uczestnicząc w sprawie mogłam uzyskać. Czy coś w takiej sprawie można jeszcze poradzić aby uzyskać obiecany miesiąc odprawy z wypowiedzenia ?
zdesperowana mama
Bez dokumentów i dodatkowych szczegółów nie jestem w stanie powiedzieć, czy coś można zrobić. Kluczowa kwestia to ustalenie, czy w oświadczeniu o wypowiedzeniu pracodawca w jakikolwiek sposób zobowiązał się do wypłaty kwoty obejmującej 3-krotność wynagrodzenia.
Witam
Pracodawca zobowiązał się do wypłaty odprawy pieniężnej w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia podkreślając dodatkowo wyraz trzymiesięcznego ale powołując się na ustawę z której wynikało że mam prawo do dwumiesięcznej odprawy, po wypłacie mniejszej kwoty kadrowa stwierdziła tylko że mogła się pomylić wypisując moje wypowiedzenie, no cóż chyba dalej tylko na zmiłowanie sądu mogę liczyć, ech życie.
Pozdrawiam zdesperowana mama
Poruszyła Pani kwestię przypadków kiedy pracownik nie ma obowiązku zwrotu wypłaconej odprawy w razie zasądzenia odszkodowania. Jest to bardzo ciekawe zagadnienie z punktu widzenia pracownika, ponieważ jak Pani wspominała obowiązek zwrotu odprawy, może skutecznie zniechęcić pracownika do wniesienia odwołania do sądu. Czy można liczyć na to, że rozwinie Pani to zagadnienie w dalszych wpisach na blogu?
W jakim kierunku chciałby Pan, aby rozwinęła to zagadnienie?
Kiedy nie trzeba zwracać odprawy? Czy jeśli wydałam odprawę na zakup samochodu będę musiała ją zwracać?
To zależy od całokształtu okoliczności Pani sprawy. Na tak postawione pytanie nie ma prostej odpowiedzi TAK lub NIE.
Bardzo proszę o podanie przykładów – kiedy nie trzeba zwracać odprawy?
Nie ma listy przykładów, które zawsze będą się sprawdzać. Każda sprawa jest indywidualna i w jednej odprawy nie trzeba będzie zwracać, a w innej podobnej – trzeba będzie.
Fakty:
– likwidacja stanowiska pracy ale bez podania kryterium dlaczego zlikwidowano akurat moje stanowisko pracy z 4 innych będących w filii
-wypłata przez pracodawcę 3 m-cznej odprawy z tytułu likwidacji stanowiska pracy
-moje odwołanie i sprawa przed sądem I instancji, który orzekł,że :
> likwidacja stanowiska była faktyczna / fakt bezsporny /
>przywrócił mnie do pracy na tych samych warunkach z uwagi na nie podanie przez pracodawcę kryterium doboru, którym się kierował likwidując akurat moje stanowisko pracy
-odwołanie pracodawcy
-sprawa przed sądem II instancji, który podtrzymał w całości orzeczenie sądu I instancji
-27.10.2014 rozpocząłem ponownie pracę w firmie
-dziś tj 29.12 odebrałem list polecony od pracodawcy, w którym nakazuje mi zwrot 3 m-cznej odprawy.
Biorac pod uwagę Pani artykuł wydaje mi się, ze nie ma do tego prawa.
Czy mogłaby Pani przedstawić Swoje zdanie w wyżej opisanej sprawie
Serdecznie pozdrawiam
Bogusław Piotr Szałas
Pracuje Pan na stanowisku, które zostało zlikwidowane? Czy na jakimś innym?
Pracuję na tym samym stanowisku, na którym pracowałem / czyli w świetle Pani pytania-na zlikwidowanym / ale w okresie trwania procesu / 2 lata / z zespołu odeszła jedna osoba, na jej miejsce przyjęto nową osobę , która złożyła wypowiedzenie i odeszła z pracy na tydzień przed moim powrotem. Czyli w chwili obecnej stan faktyczny dotyczący liczby stanowisk pracy , po uwzględnieniu likwidacji stanowiska pracy 2 lata temu ,jest zgodny .
Pozdrawiam
Witam
Odpowiadając na zadane w korespondencji pytanie , informuję , że :
Pracuję na tym samym stanowisku, na którym pracowałem / czyli w świetle Pani pytania-na zlikwidowanym / ale w okresie trwania procesu / 2 lata / z zespołu odeszła jedna osoba, na jej miejsce przyjęto nową osobę , która złożyła wypowiedzenie i odeszła z pracy na tydzień przed moim powrotem. Czyli w chwili obecnej stan faktyczny dotyczący liczby stanowisk pracy , po uwzględnieniu likwidacji stanowiska pracy 2 lata temu ,jest zgodny .
Tzn likwidacja stanowiska jest rzeczywista.
Będę wdzięczny za odpowiedz.
Pozdrawiam
Bogusław Piotr Szałas
Trochę dziwna sytuacja: likwidacja stanowiska w sposób bezsporna była rzeczywista, a jednocześnie Pan na nim pracuje. Jak to się mówi: na dwoje babka wróżyła. A może jakiś szczegół nam umyka.
Witam a co w przypadku gdy pracownik dostał wypowiedzenie – likwidacja stanowiska oraz informacje ze dostanie 2 miesięczna odprawę, umowa jest do końca lutego (umowa o prace na czas nieokreślony) ale co jeśli pracodawca zatrudni pracownika do innego działu, na inne stanowisko ( np na umowę na zastępstwo) np od 1 marca badz 2 marca. Wypłata będzie 25 lutego, jutro. Czy HR moze wycofać tamto wypowiedzenie i należy zwrócić odprawę? (Dodam ze jeszcze nowa umowa nie została podpisana i nie wiem od kiedy i czy będzie, póki co jutro ma być rozmowa kwalifikacyjna) pracownikowi kazano wykorzystać przysługujący mu urlop, wiec mimo ze nie potrzebował – jest aktualnie na urlopie. A jeśli umowa będzie np od 2 marca bądź od połowy to trzeba bedzie zwracać odprawę? Z jednej strony dobrze ze bedzie praca ale z drugiej – wykorzystany urlop mimo, ze nie był planowany, zmiana umowy z nieokreślonej na zastępstwo.
W miesiącu kwietniu otrzymałem trzymiesięczne wypowiedzenie z pracy. Otrzymałem odprawę po 6 latach pracy – (zwalniał mnie pracodawca w związku z trudną sytuacją zakładu). Obecnie PRACODAWCA sam mnie chce zatrudnić, czy będę musiał zwrócić odprawę. Kiedy i po jakim czasie odprawy się nie zwraca?.
Moim zdaniem brak jest podstaw do żądania przez pracodawcę zwrotu odprawy wypłaconej na podstawie ustawy o zwolnieniach grupowych.
Czy spotkała sie w Pani w swojej pracy zawodowej z sytuacją w której pracownik zwolniony z powodu braku godzin zwraca wypłacona odprawę w wys. netto jeszcze przed wyrokiem sadu
Proszę doprecyzować pytanie. Co to znaczy „zwolniony z powodu braku godzin”, za co odprawa i czego ma dotyczyć wyrok sądu?
Chciałabym zapytać, czy będę musiała oddać odprawę, jeżeli sąd przywróci mnie do pracy? Jestem nauczycielem, zostałam zwolniona nieproceduralnie, tzn. bez konsultacji związkowej, wypowiedzenie otrzymałam po terminie, w dodatku niezgodnie z kryteriami dyrektora i rady pedagogicznej co do zwalniania. Niestety sąd przyznał mi tylko odszkodowanie, zaś nie przywrócił do pracy, dlatego złożyłam apelację do sądu okręgowego. czy w razie wygranej będę musiała zwrócić także odszkodowanie? Dziękuję z góry za odpowiedź.
Tak jak napisałam w poście: w niektórych przypadkach obowiązek zwrotu odprawy pieniężnej nie powstanie, zwłaszcza gdy rozwiązanie umowy o pracę było niezgodne z przepisami prawa z powodów formalnych.
Proszę o podanie podstawy prawnej zwrotu odprawy po przywróceniu przez sąd pracownika do pracy na dotychczasowym stanowisku (rzekomo zlikwidowanym) . W wyroku sądu nigdzie nie zapadło że należy zwrócić odprawę.
Napisała Pani że trzeba zwracać odprawę nie przedstawiając żadnych podstaw prawnych.
Proszę również o informację czy odprawę należy zwrócić brutto czy netto i z jakiej podstawy prawnej to wynika?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
W takiej sytuacji odprawa staje się świadczeniem nienależnym (ponieważ odpadła jego podstawa prawna) i dlatego podlega zwrotowi na podstawie art. 410 par. 2 k.c.
Witam,
Wlasnie rozwazam ekonomiczne punkt zwiazane z zwrocenem odprawy….ale nigdzie ale to nigdzie nie nikt nie jest mi powiedziec czy w moim przypadku musze ja oddac! 05/07 podpisalam wypowiedzenie likwidacja stanowiska pracy. swiadcze prace do 19/08 i tego dnia dostane odprawe. Od klku dni wiem ze jestem w ciazy( 6 tydz) wiec zaszlam przed podpisaniem dokumentu. Czy jezeli od 19/08 bede na l4 w zwiazku z praca to musze oddac? skoro i tak bedzie mnie oplacal zus a powrotu nie mam?
Mam pytanie rozwiązano ze mna stosunek pracy z naruszeniek kodeksu pracy zerwano umowę na czas określony przed okresem po roku (za wypowiedzeniem niezgodnym ) dostałem odprawę jednocześnie staram się o odszkodowanie czy jak otrzymam odszkodowanie musze zwrócić odprawe
Witam
W maju 2015r. zostałam zwolniona z tytułu likwidacji stanowiska pracy.
Otrzymałam odprawę od pracodawcy. W listopadzie br. dostałam propozycję powrotu do starej firmy, ale na inne stanowisko, czy będę musiała zwrócić odprawę?
Witam,
Właśnie dostałam (po 10 latach pracy) wypowiedzenie z zachowaniem 3-ch miesięcznego okresu wypowiedzenia, z bardzo brzydkim opisem (jakie to jestem zero), bez konkretnych uzasadnień. Nie wiem, czy to będzie w moim świadectwie pracy? Nie wiem również, czy przy zachowaniu okresu wypowiedzenia bez konieczności świadczenia pracy otrzymam odprawę?
Witam, moje stanowisko zostało zlikwidowane i otrzymałem stosowna odprawę. Po 5 miesiącach firma ponownie organizuje zespół osób na tych samych stanowiskach do promocji innego produktu. Czy w przypadku powrotu do firmy do tego nowego zespołu będę zobowiązany do zwrotu odprawy?
Pozdrawiam
Moim zdaniem nie. Ponowna rekrutacja nie wydaje się uchylać poprzedniej przyczyny rozwiązania stosunku pracy.
Mozna prosić o podstawę prawną lub wyrok sądu co do stwierdzenia: „Na koniec dodam tylko, że obowiązek zwrotu odprawy pieniężnej nie powstaje wówczas, gdy rozwiązanie umowy o pracę było niezgodne z przepisami prawa z powodów formalnych, a więc np. nie zachowano formy pisemnej.”
To stwierdzenie wynika z samej natury odprawy pieniężnej. Jeżeli przyczyna niedotycząca pracownika rzeczywiście istniała i odprawa została wypłacona, nie ma podstawy do jej zwrotu w sytuacji, w której wypowiedzenie umowy o pracę zostało uznane za niezgodne z prawem z innego powodu, np. z tego powodu, że nie zachowano formy pisemnej albo nie dopełniono wymogu konsultacji związkowej.