Kalina Jarosławska

radca prawny

Prowadzi kancelarię prawną w Trójmieście. Jej praktyka obejmuje przede wszystkim prawo pracy i prawo cywilne z uwzględnieniem aspektów podatkowych. Zajmuje się także między innymi zagadnieniami z dziedziny prawa administracyjnego i prawa gospodarczego...
[Więcej >>>]

Sklep online

Ustanie stosunku pracy wskutek śmierci pracownika

Kalina Jarosławska24 marca 2013Komentarze (0)

Dotychczas nic nie pisałam o „innych przypadkach ustania stosunku pracy”, koncentrując się na wypowiedzeniu bądź zwolnieniu dyscyplinarnym, gdyż te dwa tryby budzą najwięcej kontrowersji.

Trzeba sobie jednak odpowiedzieć na pytanie, co się dzieje w przypadku, gdy następuje śmierć jednej ze stron stosunku pracy – pracownika bądź pracodawcy.

W obu przypadkach umowa o pracę wygasa, różne są jednak konsekwencje tego zdarzenia, a przede wszystkim uprawnienia określonych osób, w tym członków rodziny pracownika.

W razie śmierci pracownika trzeba coś zrobić z wynagrodzeniem i innymi należnościami ze stosunku pracy (np. ekwiwalentem za niewykorzystany urlop).

Prawa do tych świadczeń nie wchodzą automatycznie do spadku, a zatem nie podlegają dziedziczeniu w trybie przewidzianym w kodeksie cywilnym. Przechodzą one natomiast w częściach równych na osoby spełniające warunki do uzyskania renty rodzinnej na podstawie ustawy o emeryturach i rentach.

Zasadniczo do renty rodzinnej uprawnione są następujące osoby:

  • dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione;
  • przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka;
  • małżonek (wdowa i wdowiec);
  • rodzice;

z pewnymi ograniczeniami, np. dzieci mają prawo do renty rodzinnej do ukończenia 16 lat albo, jeżeli się uczą, do ukończenia nauki w szkole, nie dłużej jednak niż do 25. roku życia.

Prawa do należności ze stosunku pracy wchodzą do spadku dopiero wówczas, gdy nie ma osób uprawnionych do renty rodzinnej.

Wypłata należności obciąża pracodawcę, który może być pozwany przez członków rodziny zmarłego pracownika.

Po śmierci pracownika uprawnionym osobom przysługuję również odprawa pośmiertna, uzależniona od stażu pracy u pracodawcy i liczby uprawnionych. O odprawie pośmiertnej szerzej napiszę w kolejnym poście.

Ugoda sądowa – wzór

Kalina Jarosławska20 marca 20134 komentarze

Dzisiaj chcę pokazać Ci, jak może wyglądać ugoda sądowa.

Oto jedna z propozycji, obejmująca wypłatę świadczenia pieniężnego oraz zmianę trybu rozwiązania umowy o pracę.

 UGODA

  1. Strony wyrażają zgodną wolę co do polubownego zakończenia postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym w ____________, ____ Wydział Pracy (i Ubezpieczeń Społecznych), sygn. akt ____. W związku z tym pozwany zobowiązuje się zapłacić rzecz powoda kwotę w wysokości _____________ zł – w terminie do dnia _________ na rachunek bankowy powoda, wraz z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności tejże kwoty.
  2. Pozwany i powód zgodnie oświadczają, że dokonują zmiany trybu rozwiązania umowy o pracę, zastępując dotychczasowe oświadczenie pozwanego o wypowiedzeniu umowy o pracę/rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia zgodnym rozwiązaniem umowy o pracę za porozumieniem stron  (art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy). Pozwany wyda powodowi świadectwo pracy uwzględniające ten tryb rozwiązania umowy o pracę w terminie do dnia ________________.
  3. Strony zgodnie oświadczają, że niniejsza ugoda wyczerpuje wszelkie ich wzajemne roszczenia związane z łączącym je stosunkiem pracy.
  4. Strony zgodnie oświadczają, że koszty postępowania w niniejszej sprawie znoszą się wzajemnie.

Ugoda jest umową, więc strony mają wolną rękę w ustalaniu jej treści, tak długo jak jest ona zgodna z prawem bądź nie zmierza do jego obejścia. Niezbędne jest jednak, aby świadczenia przyrzeczone jednej ze stron nadawały się do egzekucji, ugoda jest bowiem tytułem egzekucyjnym, z którym – po uzyskaniu klauzuli wykonalności – można udać się do komornika. Jeżeli więc z ugody wynika świadczenie pieniężne, należy wskazać dokładnie kwotę i termin płatności.

Odsetki od odszkodowania za dyscyplinarkę niezgodną z prawem

Kalina Jarosławska06 marca 20136 komentarzy

Czy można żądać odsetek za opóźnienie w wypłacie odszkodowania za niezgodne z prawem zwolnienie dyscyplinarne?

Można.

Jest to świadczenie pieniężne, zgodnie zatem z Kodeksem cywilnym, jeżeli dłużnik (pracodawca) opóźnia się z jego wykonaniem (niezależnie od przyczyn), można żądać od niego odsetek za czas opóźnienia.

Problematyczne było jednak ustalenie momentu, od którego można naliczać odsetki.

Propozycje byłe dwie: albo od daty uprawomocnienia się wyroku zasądzającego odszkodowanie, albo od daty doręczenia pracodawcy odpisu pozwu.

Ostatecznie Sąd Najwyższy opowiedział się za drugą opcją, uznając, że odsetki ustawowe od odszkodowania za niezgodne z prawem zwolnienie dyscyplinarne stają się wymagalne od dnia, w którym sąd pracy doręczył pracodawcy odpis pozwu o odszkodowanie.

Decyzja w tej sprawie zapadła w uchwale SN z dnia 6 marca 2003, sygn. akt III PZP 3/03.

Jakie słowa kluczowe prowadzą na blog?

Kalina Jarosławska26 lutego 20132 komentarze

Od czasu do czasu zaglądam w statystyki bloga, żeby zobaczyć, jakie słowa kluczowe wpisane do wyszukiwarek prowadzą czytelników na mój blog.

Zazwyczaj zatrzymywałam się na pierwszej stronie i nie patrzyłam dalej. Najbardziej popularną frazą, która wiedzie do bloga, jest „wypowiedzenie umowy o pracę” i jej różne odmiany. Chyba nie ma się co dziwić 😉

Ostatnio dokopałam się trochę dalej i wybrałam kilka słów kluczowych, które wydały mi się interesujące i które sygnalizują praktyczne problemy.

Egzekucja ugody pozasądowej – ugoda pozasądowa, w przeciwieństwie do ugody sądowej, nie jest tytułem egzekucyjnym, nie można nią uzyskać klauzuli wykonalności i iść bezpośrednio do komornika. Jeżeli chcesz wyegzekwować pieniądze przyrzeczone Ci w ugodzie, musisz wystąpić z osobnym pozwem. Zazwyczaj jednak postępowanie jest wtedy krótsze i mniej skomplikowane, roszczenie opiera się bowiem na dokumencie (ugodzie).

Czy jest możliwa zmiana sądu – jeżeli pozew został wniesione do sądu miejscowo właściwego albo i niewłaściwego, ale druga strona na czas (tj. przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy) nie zgłosiła właściwego zarzutu, następuje tzw. utrwalenie właściwości miejscowej i sądu nie można już zmienić. Bywa to przyczyną komplikacji logistycznych. Kiedyś klientka, której udzieliłam porady prawnej, nieopacznie wniosła pozew do sądu we Wrocławiu, choć mogła to zrobić w Gdańsku, gdyż tu wykonywała pracę. Niestety, gdy sobie uświadomiła problem, było już za późno na to, aby skierować sprawę do sądu w Gdańsku. Można było co najwyżej wnosić, aby ona i inni świadkowie zostali przesłuchani w Gdańsku w ramach tzw. pomocy prawnej. To rozwiązanie zazwyczaj nie jest zbyt dobre, gdyż sąd lokalny nie zna sprawy, nie ma nawet jej akt i ogranicza się do pytań zasygnalizowanych przez sąd główny. Więcej o właściwości sądu w sprawach dotyczących odwołania od rozwiązania umowy o pracę pisałam tutaj.

Czy pracodawca może podać mnie na świadka – odpowiedź jest krótka: może, jeżeli masz wiedzę o okolicznościach istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

Czy pracownik może poprosić o świadka podczas wręczania wypowiedzenia – może, ale pracodawca nie musi się na to godzić. Zazwyczaj to pracodawca w takiej sytuacji prosi świadków.

Czy ugoda między stronami o wycofanie pozwu musi być sporządzona w prokuraturze – nie, nie musi. Nie musi być nawet sporządzona przed sądem.

Skrócenie okresów wypowiedzenia umowy o pracę

Kalina Jarosławska24 lutego 2013Komentarze (0)

W poście o okresach wypowiedzenia umowy o pracę pisałam, że okresów tych nie skrócić w umowie o pracę.

Chodzi o zakaz skracania z góry, tzn. pracodawca i pracownik nie mogą uzgodnić, że w razie wypowiedzenia umowy o pracę przez jednego z nich zastosowanie znajdzie krótszy okres wypowiedzenia niż wynikający z Kodeksu pracy.

Nie oznacza to jednak, że w pewnych konkretnych sytuacjach nie może dojść do skrócenia okresu wypowiedzenia.

Pierwszy taki przypadek to sytuacja, w której już po złożeniu oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę na czas nieokreślony pracownik i pracodawca ustalają, że umowa o pracę rozwiąże się wcześniej niż wynika to z ustawowego okresu wypowiedzenia. Konieczne jest tu zatem porozumienie stron co do daty ustania stosunku pracy, najlepiej na piśmie.

Porozumienie takie nie zmienia jednak trybu rozwiązania umowy o pracę. Nadal uznaje się, że ulega ona rozwiązaniu wskutek wypowiedzenia przez jedną ze stron, a nie wskutek porozumienia. W świadectwie pracy należy zatem wpisać, że ustanie stosunku pracy nastąpiło za wypowiedzeniem przez pracodawcę bądź pracownika. Natomiast data ustania stosunku pracy powinna być taka, jak strony ustaliły w porozumieniu.

W drugim przypadku Kodeksu pracy upoważnia pracodawcę do skrócenia okresu wypowiedzenia w sytuacji gdy przyczyną wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę na czas nieokreślony jest upadłość lub likwidacja pracodawcy albo inna przyczyna niedotycząca pracownika.

Skrócić można jednak wyłącznie najdłuższy 3-miesięczny okres wypowiedzenia, i nie więcej niż do 1 miesiąca. Pracownikowi natomiast przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia. Jeżeli w tym okresie pracownik pozostawał bez pracy, wlicza mu się go do stażu pracy.

← Poprzednie wpisy

Następne wpisy →